Kadir gecesi alametleri nelerdir? Kadir gecesi olduğu nasıl anlaşılır, neye göre belirlenir? Kadir gecesinde gökyüzünde neler olur?
Her yıl Ramazan ayında idrak ettiğimiz ve bin aydan daha hayırlı olan kadir gecesinde Allah’a yakınlaşmak için çok ibadetler, zikir ve dualar ediyoruz. Kadir Gecesi’nin özel nimetlerine kavuşacağımızı umarak ekstra çaba sarf ediyoruz. Kadir, önem, itibar ve şeref demektir. Kadir Gecesi çok önemli ve onurlu bir gece olduğu için bu adla anılır.
İslam âlimleri ve hadislerle sabit olduğu üzere Kadir gecesi, Ramazan ayının son günlerinde ve tekli gecelerden birisinde bulunduğu bildirilmiştir. Ancak hangi gece olduğu bazı hikmetlere binaen gizlenmiştir. Bu nedenle Ramazanın son 10 günü itikaf yapılması tavsiye edilmiştir. Ayrıca kadir gecesi alametleri de bizlere Hz. Peygamber’in hadisleriyle ulaşmıştır.
Peki Kadir Gecesi nasıl bulunur? Kadir Gecesi olduğunu nasıl anlarız, özellikleri nelerdir? İşte Allah’ın tüm insanlığa yolladığı Kur’an-ı Kerim’in indirildiği, bin aydan daha hayırlı olan Kadir gecesinin alametleri, işaretleri…
Kadir Gecesinin işaretlerinden birisi onun parlak ve saf bir gece olmasıdır. Güzel, sakin ve selametli, huzurlu bir gece olacağını da yine aynı Kuran ayetinden biliyoruz:
سَلَامٌ هِيَ حَتَّىٰ مَطْلَعِ الْفَجْرِ
Selamün hiye hatta matle’ılfecr
O gece, tan yerinin ağarmasına kadar bir (selâmet) esenliktir. (Kadir Suresi 5. ayet)
Resûl-i Ekrem (s.a.v.) bir hadis-i şeriflerinde, Kadir gecesinin belirtileri hakkında şöyle buyurmuştur:
O gece sanki semâda ay varmış gibi parlaktır, berraktır ve sakindir. Ne sıcak, ne de soğuktur. Sabaha kadar hiç bir yıldız kayması olayı görülmez. (Heysemî, Mecmeu’z-zevâid, III, 174, 179.)
“Kadir gecesi sakin ve aydınlık bir gecedir, sıcak değildir, soğuk da değildir. Gecenin sabahında güneş etrafa ışık hüzmesi yaymadan doğar.” (Beyhakî, Şuabü’l-İmân)
İbn Huzeyme şöyle demiştir; “Ne sıcak ne de soğuk bir gecedir.”
O gecede ay dolunay şeklindedir, durgundur. Kadir gecesinin alameti olarak gece ay, daha parlak ve dolunay şeklinde görünür. Hava berrak ve durgun olduğundan yıldızlar tüm ihtişamıyla görünür. Ancak bu gece Yıldız kayması olmaz.
Sahih-i Müslim’de Ebu Hureyre (ra) şöyle demiştir:
“ تذاكرنا ليلةَ القدرِ عند رسولِ اللهِ صلَّى اللهُ عليهِ وسلَّمَ . فقال : ” أيكم يذكرُ ، حين طلع القمرُ وهو مثلُ شِقِّ جَفْنَةٍ ؟”
Rasûlullah (sallallahu aleyhi vesellem)’in huzurunda Kadir Gecesini konuşuyorduk ve şöyle dedi: “Sizden kim, ay doğduğunda bir tabak gibi olduğu zaman (geceyi) hatırlar?” (ayın sonunda azalma halinde)
Bazı bölgelerde bulutsuz açık bir havada Yatsı ve Teravih’ten sonraki aya baktığımızda ayın yarım ay – dolunay (yani yarım tabak) gibi göründüğünü görürüz.
3- Son on günde ve tek gecelerde
Kadir Gecesi, Ramazan ayının son 10 günü ve tek gecelerindedir. İslam alimleri “Kadir Gecesini Ramazanın son on gününde arayın” hadisi şerifine işaret etmektedirler.
Genellikle Müslümanlar Ramazan’ın 27. Gecesi olduğu yönünde ortak bir fikir birliğine varmışlardır. Temel olarak Kadir gecesinin tam tarihi belli değildir ve her yıl değişebilir. İmam-ı a’zam hazretleri, Kadir gecesinin, Ramazanın 27. gecesine çok isabet ettiğini bildirmiştir.
“Kadir gecesine rastlamış olan ve geceyi ihya eden, Kadir gecesini ihya etmiş gibi sevab kazanır” hadis-i şerifini düşünerek, sık sık vaki olan 27. gece ihya edilirse, o gece Kadir gecesi olmasa bile, büyük sevaba kavuşulur.
Ubâde b. Sâmit (r.a) şöyle rivayet ediyor;
Allah Resûlü (s.a.v) şöyle buyurdu: “Kadir gecesini, son on günde ve tek gecelerde arayın; yirmi bir, yirmi üç, yirmi beş, yirmi yedi, yirmi dokuzuncu gecelerde yahut son gecede arayın! Kim o geceyi iman ederek, karşılığını da ancak Allah’tan bekleyerek ihya eder, sonra (o gecenin manasına) uygun davranırsa, bütün geçmiş ve gelecek günahları bağışlanır.” (Ahmed b. Hanbel, el-Müsned)
İbn Ömer anlatıyor:
Peygamber (s.a.v)’in ashabından bazı erkeklere rüyalarında Kadir gecesinin Ramazan’ın son yedi gecesi olduğu gösterildi. Rasûlullah (s.a.v.) şöyle buyurmuştur: “Görünüşe göre bütün rüyalarınız, (Kadir Gecesi) son yedi gecede olduğu konusunda hemfikirdir ve onu (Kadir Gecesi) aramak isteyen, son yedi gecede arasın. (Sahih-i Buhari 2015)
Peygamber’in (s.a.v.) Kadir Gecesini rüyasında gördüğünü ve bu rüyada secde ettiğini ve kalktığında yüzünün yağmur suyu ve çamurla ıslandığını söylediği rivayetler vardır.
Ebu Seleme şöyle anlatıyor:
Ebû Saîd’e (Kadir Gecesi hakkında) sordum ve dedi ki:
“Rasûlullah (sallallahu aleyhi vesellem) ile ramazan ayının orta üçte birinde itikâf yaptık. 20 Ramazan sabahı Rasûlullah (s.a.v.) geldi ve bize hitaben şöyle buyurdu:
“Kadir Gecesi’nden haberdar oldum ama unutturuldum; o halde onu Ramazan ayının son on gecesinin tek gecelerinde arayın. (Rüyada) Kendimi (işaret olarak) çamurda ve suda secde ederken gördüm. O halde kim benimle birlikte itikâfa girmişse (bir 10 gün daha) benimle beraber ona dönsün” ve biz de döndük.
O sırada gökyüzünde hiçbir bulut belirtisi yoktu ama aniden bir bulut geldi ve hurma yaprağı saplarından yapılmış caminin çatısından yağmur suları sızmaya başlayana kadar yağmur yağdı. Sonra namaz kılındı, Rasûlullah (s.a.v.)’i çamur ve su içinde secde ederken gördüm ve alnında çamur izlerini gördüm. (Sahih-i Buhari, Kitap 32, Hadis 3)
Kadir gecesinin alametlerinden birisi de ertesi sabah, güneş ışıklarının çok parlak ve gözü almayacak şekilde olmasıdır. Doğrudan güneşe bakabilirsiniz.
Güneş, o gecenin sabahında, ışıklarını etrafa dağıtmadan (insanın gözünü almadan) doğar.” (Beyhakî, Şuabü’l-İmân)
O gecenin alameti, o gecenin sabahında güneşin beyaz ve ışınları gözü almayacak şekilde doğmasıdır. (Müslim, Salâtü’l-Müsâfirîn, 179)
Bunun nedenini imam En-Nevevi bize iki şekilde izah ediyor:
- Allah sadece böyle istiyor. Özel bir gecenin ardından güneşin çok özel bir şekilde doğmasını istiyordu.
- Gökyüzünü dolduran meleklerin miktarı, aslında güneş ışınlarını engelliyorlar.
Kadir Gecesinde;
Ramazan ayının son ve tek günlerinde gizli olan Kadir Gecesinin emaresi onun parlak ve saf bir gece olmasıdır. O gecede ay dolunay şeklindedir, durgundur.
Hava ne sıcak, ne soğuktur.
Sabaha karşı hiçbir yıldız kayması olmaz.
Ertesi sabah güneşin dosdoğru çıkması ve dolunay halindeki ay şuaları gibi olur.
- Kadir gecesi, köpekler havlamaz, köpek uluması duyulmaz. Güneş kızıl renge yakın doğar, rüzgar esmez, deniz durgundur. (Gunyet’üt Talibin)
- Kadir Gecesi’nin sabahında güneş doğduğu zaman, biraz donuk doğar şuasız bir tepsi gibi çıkar. (Gunyet’üt Talibin)
- Gönül sahiplerine, veli kullara, taat ehline o gece çok hayret verici şeyler meydana gelir. Bu manayı, Allah(cc) anlatılan sınıftan dilediği kullarına açar ve bu keşif, onların hallerine, kısmetlerine, Aziz Celil Allah’a yakınlık derecelerine göre olur. (Gunyet’üt Talibin)
