İslam dini güzel ahlakın kendisidir. Dinimiz evlilğe büyük önem vermektedir. Ebedi saadete giden bu yolda eşlerin birbirini seçmesini de hak tanımıştır. İmamı Gazali bu konuda hem kadın için hem de erkek için bazı edepler belirtmiştir. Öncelikle erkeğin dikkat etmesi gereken edepleri, sonra da kadının dikkat etmesi gereken edepleri sıralayacağız.
Evlenmek İsteyen Erkeğin Dikkat Etmesi Gereken Edepler
- Kişi evlenmek istediği kadında/bayanda öncelikle dindarlık, sonra güzellik, sonra da dilerse mal, zenginlik talep eder, arar.
- Getirilecek eşyalar hususunda (şunları getireceksin diye) karşılıklı şart koşulmaz.
- Nikahı gizlemez (kimseye haber vermeden gizlice evlenmez).
- Din kardeşinin sözlüsü üzerine söz kesmeye kalkışmaz.
- Nikahlı hanımında yüce Rabb’inden uzaklaştıracak ve O’nun katında küçük düşmesine sebep olacak şeylere müsaade etmez.
- Başkalarının haremini, nikahlı eşini görebileceği bir yerde onunla oturmaz.
- Ailesinin yanında nikahlı eşini öpmez. Arzu ettiğinde (müsait olduğu zaman) onu öper. (1)
- Aracılık yapan kimse yalancı, dedikoducu (laf taşıyan) kimselerden olmamalı; bilakis evlenmek istediği kişiyi tanıyan özel (güvenilir) kimselerden biri olmalıdır.
- Öncelikle evlenmek istediği kadının dinine bağlı olup olmadığını, namazına devam edip etmediğini, orucuna ihtimam gösterip göstermediğini, hayasını ve kibarlığını, güzel sözlü olup olmadığını araştırır.
- Yine kötü ahlaklı, rezil biri olup olmadığını, anne ve babasıba iyilik yapıp yapmadığını araştırır.
- Evlilik yapmadan önce kıza bakmak hususunda hassas olur.
- Babasının özelliklerini, dindar olup olmadığını, annesinin de halini, dindarlığını ve yaptığı amelleri, davranışlarını araştırır.
- Evlenme teklif edilen bir kadın, ailesinden güvendiği birinin kendini isteyenin adayın dinini, mezhebini, inancını, mürüvvetini, sözünde durup durmadığını araştırmasını ister.
- Akrabalarını, evine kimlerin gelip gittiğini (arkadaşlarını), namaza ve cemaate devam edip etmediğini, mesleğinde ve ticari işlerde dürüst olup olmadığını, samimiyetini araştırır.
- Damat adayının malına değil, dindar olup olmadığını, samimiyetini araştırır.
- Adayın şöhretine değil, davranış biçimine (ahlakına) önem verir. Onun emirlerini tutma ve kanaatkar olma hususunda azmeder, kararlı olur. Zira bu durum, onunla ülfet (ünsiyet) etmesini ve sevgi bağlarının kuvvetlenmesini sağlar.
1. Bu ve bundan önceki iki edep nikahlandıktan sonra dikkat edilmesi gereken edeplerdendir.
Kaynak: İmamı Gazali – Müslümanın Edepleri
Kaynak: İmamı Gazali – Müslümanın Edepleri