Kur'an-ı Tanıyalım (29. Cüz Özeti)
Yirmi dokuzuncu cüz
1. Bu cüzde Mülk, Kalem, Hakka, Mearic, Nuh, Cin, Müzzemmil, Müddessir, Kıyamet, İnsan ve Mürselat Sûreleri yer almaktadır. İnsan Sûresi Medine’de diğerleri Mekke’de nazil olmuştur.
Mülk Sûresi
2. Yönetim demektir. Tüm canlıların ve cansızların idaresi Allah’a aittir. Ahiret hayatı ve Allah teâlânın varlığının delillerinden bazıları anlatılır.
3. 1-18 ayetler arasında Allah teâlânın yüceliğinden, onun semayı muazzam bir şekilde yarattığından, cehennemin dehşetli bir yer olduğundan, oraya girenlerin suçlarını itiraf edeceğinden, Allah teâlânın tüm gizlilikleri bildiğinden, yer yüzünün insanın yaşam biçimine uygun olarak yaratıldığından bahsedilir.
4. 19-30 ayetler arasında Allah teâlânın varlığının delillerinden bazıları anlatılır. Kıyametin kesinlikle kopacağı, koptuğu zaman kafirlerin yüzlerinin kapkara olacağı, Allah’tan başka koruyan ve kollayan olmadığı, su kesilse ondan başka kimsenin bir su bile var edemeyeceği anlatılır.
Kalem Sûresi
5. 1-16 ayetler arasında hazreti peygamberin önemli ve örnek bir şahsiyet olduğundan bahsedilir. Ayrıca hazreti peygambere karşı komplo kuran bir takım kişiliksiz ve soysuzların burunlarından tutularak yakalanacağı haber verilir.
6. 17-33 ayetler arasında bahçe sahibi üç arkadaşın durumları anlatılır. Bahçeden toplanan mahsulü kimseye vermemek için sabah erkenden hasat etmeye gitmeye karar verirler. Allah teâlâ da onların bahçelerine bir felaket gönderir. Onlar pişman olurlar ama iş işten geçmiş olur.
7. 34-52 ayetler arasında müminlerin kafirler gibi olmadıkları, kafirlerin yaptıkları suçların cezasını çekecekleri, Allah teâlânın onların hesabını bizzat kendisinin soracağı anlatılır. Ayrıca peygamber efendimize Yunus peygamber gibi acele etmemesi gerektiği de anlatılır. Hazreti Yunus Allah’tan bir izin gelmeden kavmini terk etmiş, Allah teâlâ da onu fırtına, deniz, balina ile imtihan etmiştir. Son ayetlerde ise kafirlerin gözleri ile peygamber efendimize neredeyse nazar edecekleri anlatılmıştır.
Hakka Sûresi
8. Hakka, burada helak edilen kavimlere geleceği vaat edilen azabın hak olduğu anlamındadır.
9. 1-12 ayetler arasında Semud kavmi ve Firavun halkının iman etmediği, peygamberlerini yalanladıkları için azabı hak ettikleri anlatılır.
10. 13-52 ayetler arasında kıyametin kopacağı, sura üfürüleceği, bazılarının kitaplarını sağdan alacakları, bazılarının ise soldan alacakları anlatılır. Kitabını sağdan alanların sevinç içinde olacakları, soldan alanların ise helak olmak istedikleri anlatılır. Kıyamet gününde samimi dostların kalmayacağı, herkesin kendi hesabını kendisinin vereceği, Kuran’ın Allah kelamı olduğu, eğer peygamber kendi katından Allah adına bir şeyler uydursa idi Allah teâlâ tarafından şah damarının kesileceği anlatılır. Yani hazreti peygamber Allah’tan izin almadan dini bir emir ve yasakta bulunmamıştır.
Mearic Sûresi
11. Merdivenler demektir. Mirac kelimesinin çoğuludur. Ana konusu ahiret hayatıdır.
12. 1-18 ayetler arasında kıyametin kopmasından, kafirleri koruyacak kimsenin olmayacağından, Meleklerin ve Cebrail’in elli bin seneye tekabül eden bir gün içinde Allah’ın yanına çıktıklarından, kişinin kıyametten sonra kendisini kurtarmak için sahip olduğu herşeyi feda edeceğinden bahsedilir.
13. 19-44 ayetler arasında insanın, başına bir iyilik geldiği zaman sevinen, bir kötülük geldiği zaman velvele koparan bir şekilde olduğu, namaz kılanların, namazlarına devam edenlerin, fakir fukara hakkı gözetenlerin ise iyilerden oldukları, Allah’a ve ahiret gününe iman etmekten imtina edenlerin kendi hallerine bırakılmaları, onların hesabını Allah’ın göreceği anlatılır.
Nuh Sûresi
14. Nuh peygamberin mücadelesi anlatılır bu Sûrede. 1-28 ayetler arasında Nuh peygamberin davası ve daveti anlatılır. Gece gündüz, gizli ve açık kavmini davet eder ama kavmi putlara tapmaktan vaz geçmez. Hazreti Nuh’un kavminin taptığı Yeğus, Yeuk, Nesr adlı putlardan bahsedilir. Son ayetlerde ise Hazreti Nuh’un kafirler için yaptığı beddua ve iman edenler için yaptığı dua yer alır.
Cin Sûresi
15. Hazreti peygamber dinlemeye gelen cinlerin konuşmaları anlatılır.
16. 1-28 ayetler arasında hazreti peygamberi gizlice dinleyen cinlerin konuşmaları yer alır. Bu konuşmalara göre: Cinlerin bir kısmı mümin, bir kısmı da kafirdir. Cinler Vahyi elde etmek için melekleri takip ederken bir ateş topu tarafından uzaklaştırıldıkları, gaybı Allah’tan başka kimse bilmez.
Müzzemmil Sûresi
17. Örtüsüne bürünen demektir. Peygamber efendimiz ilk Vahyi aldıktan sonra bir titreme almış. Bunun üzerine üstüne bir örtü çekerek ısınmaya çalışmıştır. Rabbimiz teâlâ da ona “ey örtüye bürünen!” Diye hitap etmiştir.
16. 1-20 ayetler arasında peygamber efendimize gece namazına kalkması emredilmiş, müminlerin de buna iştirak ettikleri vurgulanmıştır. Gece ibadetine dikkat çekilir, gece ibadetinin çok etkili olduğu ifade edilmiştir. Kıyametin bazı sahneleri de Sûre içinde yer almaktadır.
Müddessir Sûresi
17. Örtüsüne bürünen demektir. Peygamber efendimiz ilk Vahyi aldıktan sonra bir titremiştir. Örtüye bürünen peygamber efendimize Allah teâlâ: “Ey örtüsüne bürünen!” Diye hitap etmiştir.
18. 1-31 ayetler arasında Allah teâlâ peygamber efendimize kalkıp kavmini uyarmasını istemiştir. Peygamber efendimiz de kavmini toplayıp halkını uyarmıştır. Ancak bazı kimseler peygamber efendimizi dinleyip, sözlerini düşündükten sonra iman etmekten vazgeçmişlerdir. Allah teâlâ da bu durumu bu ayetlerde anlatmıştır.
19. 32-56 ayetler arasında kıyametin kopmasından, cehenneme girenlerin cehenneme girme sebeplerinin başında namaz kılmadıkları, miskinlere yardım etmedikleri ve oyun eğlenceye dalanlarla birlikte daldıkları anlatılır. Bu kimselere kimsenin şefaat etmeyeceği, şefaatin fayda vermeyeceği, aslandan kaçan zebralar gibi Kuran’dan kaçtıkları da anlatılır.
Kıyame Sûresi
20. Kıyamet gününün ismidir. Ayağa kalkma demektir. Herkesin öldükten sonra ayağa kalkmasını ifade etmek için kıyamet kelimesi kullanılmıştır.
21. 1-40 ayetler arasında kıyamet gününe yemin edilir, Allah teâlânın parmak uçlarındaki çizgileri dahi bir araya getireceği, vahiy alan peygamber efendimizin vahiy esnasında acele etmemesi gerektiği de anlatılır. İnsanın dünyayı çok sevdiği, kıyamet gününde bazı yüzlerin parıldar olduğu, can boğaza geldiği zaman geri dönüşün olmadığı ve Allah teâlânın yüceliğinden bahsedilir.
İnsan Sûresi/Dehr Sûresi
22. Medine’de nazil olmuştur. Konusu ahiret hayatıdır.
23. 1-23 ayetler arasında insanın, yaratılmadan önceki halini hatırlamadığı, insana hak ve batıl iki yolun gösterildiği, iyilerin cennete girmelerine vesile olan ameller, bu amellerin başında karşılık beklemeden yapılan yardımlar, cennet ehline verilen nimetler anlatılır.
24. 24-31 ayetler arasında sabır, zikir, namaz emredilir. Kuran’ın zikir olduğu, dileyenin öğüt alacağı, dileyenin almayacağı, Allah teâlânın dilediği kimseyi de rahmetine dahil edeceği anlatılır.
Mürselat Sûresi
25. Gönderilenler demektir. Bununla maksat meleklerdir. Sûrede on defa “O gün geldiğinde yalanlayanların vay haline!” geçmektedir.
26. 1-19 ayetler arasında Allah teâlâ tarafından gönderilen meleklere yemin edilir ardından kıyametin kesinlikle kopacağı ve ahiret hayatının hak olduğu vurgulanır.
27. 20-50 ayetler arasında insanın yaratılışından, yerin ve göğün yaratılış şeklinden, kıyametin kopma şeklinden, din gününü inkâr edenlerin ceza göreceğinden, müttakilerin cennete gireceğinden, Allah’ın sözünden başka söze inananmamak gerektiğinden bahsedilir.
