Bayram namazlarında hutbe okunması ve hutbenin namazdan sonra okunması sünnettir. Minbere çıkan imam oturmadan cemaatin söylediği üç tekbirin bitmesini bekler. Cemaat tekbir okumayı bitirince, İmam hutbeye tekbir ile başlar.
اللهُ أَكْبَرُ اللهُ، أَكْبَرُ، لآ إلهَ إلاّ اللهُ وَاللهُ أَكْبَرُ، اللهُ أَكْبَرُ وَلِلهِ الحَمْدُ. اَلْحَمْدُ لِلّهِ كَثِيرًا، وَسُبْحانَ اللهِ بُكْرَةًوَأَصِيلاً، وَاللهُ أَكْبَرُ كَبِيرًا، مَانَحَرَتِ النَحَائِرُ، وَطَافَ بِالْبَيْتِ زَائِرٌ، أُولَئِكَ يُؤْتَوْنَ أَجْرَهُمْ مَرَّتَيْنِ بِمَا صَبَرُوا،وَيَدْرَؤُنَ بِالْحَسَنَةِ السَّيِّئَةَ، وَمِمَّا رَزَقْنَاهُمْ يُنْفِقُونَ.
وَ كَبِّرُوا اللهَ تَكْبِيرًا
سُبْحَانَ الَّذِي جَعَلَ هَذَا الْيَوْمَ عِيدًا سُعَادًا. وَ كَبِّرُوا اللهَ تَكْبِيرًا
قالَ يَا أَبَتِ افْعَلْ مَا تُؤْمَرُ، سَتَجِدُنِي إنْ شَاءَ اللهُ مِنَ الصّابِرِينَ. وَ كَبِّرُوا اللهَ تَكْبِيرًا
أَعُوذُ بِاللهِ مِنَ الشَّيْطَانِ الرَّجِيمِ بِسْــــمِ اللهِ الرَّحْمَـنِ الرَّحِيمِ:"إنَّا أَعْطَيْنَاكَ اْلكَوْثَرَ، فَصَلِّ لِرَبِّكَ، وَانْحَرْ إنَّ شَانِئَكَ هُوَالأبْتَرُ، صَدَقَ اللهُ اْلعَظِيمُ."
"Allahu Ekber Allahu Ekber Allahu Ekber Allahu Ekber La ilahe illallahüvallahü Ekber. Allahu Ekber ve lillahil'hamd , AllahuEkberukebiyravelhamdülillahikesiyra ve sübhaanallaahibükratev ve asiylaVekebbirullaheTekbiyra"
Cemaatle birlikte tekbirler getirilir
"Sübhaanallaahivelhamdülillaahi ve laailaaheillallaahüvellaahüekber. Ve la havle ve laaguvvete illa billahilaliyyilaziymVekebbirullaheTekbira"
Cemaatle birlikte tekbir getirilir Ve "ilahükümilahüvvahid la ilahe illa hüverrahmanürrahiym ve kebbirullahetekbiyra" Cemaatle tekbir getirilir.
Cemaatle tekbir getirilir. Sonra hutbeye başlar:
اَلْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ العَالَمِينَ*
وَالصَّلَاةُ وَالسَّلَامُ عَلَى رَسُولِنَا مُحَمَّدٍ وَعَلَى آلِهِ وَصَحْبِهِ اَجْمَعِينَ*
نَشْهَدُ اَنْ لَا اِلَاهَ اِلاَّ اللَّهُ وَحْدَهُ لَا شَرِيكَ لَهُ وَنَشْهَدُ اَنَّ سَيِّدَنَا مُحَمَّدًا عَبْدُهُ وَرَسُولُهُ*
اَمَّا بَعْدُ فَيَا عِبَادَ اللَّهِ* اِتَّقُوا اللَّهَ وَاَطِيعُوهُ* اِنَّ اللَّهَ مَعَ الَّذِينَ اتَّقَوْا وَالَّذِينَ هُمْ مُحْسِنُونَ*
اَعُوذُ بِاللَّهِ مِـنَ الشَّيْطَانِ الرَّجِيــمِ* بِسْــــمِ اللَّهِ الرَّحْمَـنِ الرَّحِيـمِ*
(Konuyla ilgili bir veya birkaç Ayet-i Kerime okunur.)
صَدَقَ اللَّهُ الْعَظِيمْ*
Ayet bittiğinde SADAKALLAHÜLAZİYM denir.
وَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّي اللَّهُ عَلَيْهِ وَ سَلَّمْ
VEKALE RASULULLAHİ SALLALLAHU ALEYHİ VESELLEME dedikten sonra;
(Konuyla ilgili bir Hadis-i Şerif okunur, hutbe muhtevasını içerir.)
VEKALE RASULULLAHİ SALLALLAHU ALEYHİ VESELLEME dedikten sonra;
(Konuyla ilgili bir Hadis-i Şerif okunur, hutbe muhtevasını içerir.)
صَدَقَ رَسُولُ اللَّهِ فِيمَا قَالْ اَوْ كَمَا قَالْ*
SADAKA RASULULLAHİ FİYMA KAL, EVKEMA KAL.
“Her türlü övgü âlemlerin Rabbi Allah’a mahsustur. Salât ve selâm Peygamberimiz Muhammed (s.a.V.)’e, ehli ve ashabının hepsine olsun. Biz tanıklık ederiz ki bir tek Allah’tan başka ilâh yoktur, O’nun ortağı yoktur. Yine tanıklık ederiz ki Muhammed, Allah’ın kulu ve elçisidir.
SADAKA RASULULLAHİ FİYMA KAL, EVKEMA KAL.
“Her türlü övgü âlemlerin Rabbi Allah’a mahsustur. Salât ve selâm Peygamberimiz Muhammed (s.a.V.)’e, ehli ve ashabının hepsine olsun. Biz tanıklık ederiz ki bir tek Allah’tan başka ilâh yoktur, O’nun ortağı yoktur. Yine tanıklık ederiz ki Muhammed, Allah’ın kulu ve elçisidir.
Ey Allah’ın kulları! Allah’a karşı gelmekten sakının, O’na itaat edin. Şüphesiz Allah, muttakilerle beraberdir, işleri ve görevleri en güzel biçimde yapanlarla beraberdir. Kovulmuş şeytandan Allah’a sığınırım. Rahman Rahim Allah’ın adı ile.”Hutbenin Türkçe kısmı okunur. Ayet ve hadisi şerifin açıklaması yapılır.
Birinci hutbeden sonra (ayakta sesli). (Nasihat bölümü tamamlanınca, ardından) Bundan sonrası Cuma hutbesi gibidir: Burada örnek olarak verdiğimiz hutbelerden yararlanabilirsiniz.
وَقَالَ عَلَيْهِ الصَّلَاةُ وَالسَّلَامْ* اَلتَّائِبُ مِنَ الذَّنْبِ كَمَنْ لَاذَنْبَ لَهُ* اَسْتَغْفِرُ اللَّهَ الْعَظِيمَ وَ اَتُوبُ إلَيْهِ*
وَ أَسْاَلُ اللَّهَ لِي وَ لَكُمُ التَّوْفِيقَ*
وَقَالَ عَلَيْهِ الصَّلَاةُ وَالسَّلَامْ* اَلتَّائِبُ مِنَ الذَّنْبِ كَمَنْ لَاذَنْبَ لَهُ* اَسْتَغْفِرُ اللَّهَ الْعَظِيمَ وَ اَتُوبُ إلَيْهِ*
وَ أَسْاَلُ اللَّهَ لِي وَ لَكُمُ التَّوْفِيقَ*
VEKALE ALEYHİSSALATU VESSELAM. ETTAİBU MİNEZZENBİ KEMEN LA ZENBELEH. ESTAĞFİRULLAH ELAZİYM VEETUVBÜ İLEYH. VEESELULLAHİ LİY VELEKÜMÜTTEVFİYK: “Peygamberimiz (s.a.v.) buyuruyor ki; ‘Günahından tövbe eden hiç günah işlememiş gibidir.’ Yüce Allah’tan size ve kendime Allah’tan mağfiret ve muvaffakiyet dilerim. Duasını okur.
Birinci hutbe ile ikinci hutbe arasında oturulur ve (içinden sessiz).
Birinci hutbe ile ikinci hutbe arasında oturulur ve (içinden sessiz).
Şu dua okunur:
بَارَكَ اللَّه لَنَا وَلَكُمْ وَلِسَائِرِ الْمُؤْمِنِينَ وَالْمُؤْمِنَاتِ* وَالْمُسْلِمِينَ وَالْمُسْلِمَاتِ*
اَلْاَحْيَاءِ مِنْهُمْ وَاْلاَمْوَاتِ* اِنَّهُ سَمِيعٌ قَرِيبٌ مُجِيبُ الدَّعَوَاتِ*
“BAREKALLAHU LENA VELEKÜM VELİSAİRİL MÜ’MİNİYNE VEL MÜ’MİNAT. VELMÜSLİMİYNE VELMÜSLİMAT. EL AHYAİ MİNHÜM VEL EMVAT. İNNEHU SEMİYUN GARİYBUN MÜCİYBÜDDEAVAT. YA RABBEL ALEMİYN: “Allah’ım bize, ölü ve diri, erkek ve kadın bütün Mü’min ve Müslümanlara, bereketini artır. Şüphesiz sen, duaları işitir kabul edersin.”
İkinci Hutbe:Sonra ayağa kalkar ve ikinci hutbeye başlar. Ayakta ikinci hutbe (sesli okur).
اَلْحَمْدُ لِلَّهِ حَمْدَ الْكَامِلِينَ وَالصَّلَاةُ وَالسَّلَامُ عَلَى رَسُولِنَا مُحَمَّدٍ وَعَلَى آلِهِ وَصَحْبِهِ اَجْمَعِينَ*
تَعْظِيمًا لِنَبِيِّهِ وَتَكْرِيمًا لِصَفِيِّهِ*
فَقَالَ عَزَّ وَجَلَّ مِنْ قَائِلٍ مُخْبِرًا وَآمِرًا* اِنَّ اللَّهَ وَمَلَئِكَتَهُ يُصَلُّونَ عَلَى النَّبِيِّ*
يَا اَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا صَلُّوا عَلَيْهِ وَسَلِّمُوا تَسْلِيمًا*
اَلْاَحْيَاءِ مِنْهُمْ وَاْلاَمْوَاتِ* اِنَّهُ سَمِيعٌ قَرِيبٌ مُجِيبُ الدَّعَوَاتِ*
“BAREKALLAHU LENA VELEKÜM VELİSAİRİL MÜ’MİNİYNE VEL MÜ’MİNAT. VELMÜSLİMİYNE VELMÜSLİMAT. EL AHYAİ MİNHÜM VEL EMVAT. İNNEHU SEMİYUN GARİYBUN MÜCİYBÜDDEAVAT. YA RABBEL ALEMİYN: “Allah’ım bize, ölü ve diri, erkek ve kadın bütün Mü’min ve Müslümanlara, bereketini artır. Şüphesiz sen, duaları işitir kabul edersin.”
İkinci Hutbe:Sonra ayağa kalkar ve ikinci hutbeye başlar. Ayakta ikinci hutbe (sesli okur).
اَلْحَمْدُ لِلَّهِ حَمْدَ الْكَامِلِينَ وَالصَّلَاةُ وَالسَّلَامُ عَلَى رَسُولِنَا مُحَمَّدٍ وَعَلَى آلِهِ وَصَحْبِهِ اَجْمَعِينَ*
تَعْظِيمًا لِنَبِيِّهِ وَتَكْرِيمًا لِصَفِيِّهِ*
فَقَالَ عَزَّ وَجَلَّ مِنْ قَائِلٍ مُخْبِرًا وَآمِرًا* اِنَّ اللَّهَ وَمَلَئِكَتَهُ يُصَلُّونَ عَلَى النَّبِيِّ*
يَا اَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا صَلُّوا عَلَيْهِ وَسَلِّمُوا تَسْلِيمًا*
ELHAMDULİLLAHİ HAMDEL KAMİLİYNE VESSALATU VESSELAMU ALA RASULİNA MUHAMMEDİN VE ALA ALİHİ VESAHBİHİ ECMAİYN. TAĞZİYMEN LİNEBİYYİHİ VETEKRİYMEN LİSAFİYYİHİ, FEKALE AZZE VECELLE MİN KAİLİN MUHBİRAN VE AMİRA. İNNALLHE VEMELAİKETEHU YUSALLUVNE ALENNEBİYYİ YA EYYÜHELLEZİYNE AMENUV SALLUV ALEYHİ VESELLİMUV TESLİYMA.
“Kamil anlamda Allah’a hamd ederim. Peygamberimiz Hz. Muhammed’e, âl ve ashabına salat ve selam olsun. Yüce Allah: Şüphesiz Allah ve melekleri Peygamber’e salat ve selam ediyorlar. Ey iman edenler. Siz de ona salat edin, selam edin buyurmuştur.”
اَللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَعَلَى آلِ مُحَمَّدٍ كَمَا صَلَّيْتَ عَلَى اِبْرَاهِيمَ وَعَلَى آلِ اِبْرَاهِيمَ اِنَّكَ حَمِيدٌ مَجِيدٌ*
وَ بَارِكْ عَلَى مُحَمَّدٍ وَعَلَى آلِ مُحَمَّدٍ كَمَا بَارَكْتَ عَلَى اِبْرَاهِيمَ وَعَلَى آلِ اِبْرَاهِيمَ اِنَّكَ حَمِيدٌ مَجِيدٌ*
اَللَّهُمَّ وَارْضَ عَنِ اْلاَرْبَعَةِ الْخُلَفَاءِ* سَيِّدِنَا اَبِى بَكْرٍ وَعُمَرَ وَعُثْمَانَ وَعَلِىٍّ ذَوِى الصِّدْقِ وَالْوَفَاءِ وَبَقِيَّةِ الْعَشَرَةِ
الْمُبَشَّرَةِ وَآلِ بَيْتِ الْمُصْطَفَى وَعَنِ اْلاَنْصَارِ وَالْمُهَاجِرِينَ وَالتَّابِعِينَ اِلَى يَوْمِ الْجَزَاءِ*
اَللَّهُمَّ اغْفِرْ لِلْمُؤْمِنِينَ وَالْمُؤْمِنَاتِ وَالْمُسْلِمِينَ وَالْمُسْلِمَاتِ اْلاَحْيَاءِ مِنْهُمْ وَاْلاَمْوَاتِ
بِرَحْمَتِكَ يَا اَرْحَمَ الرَّاحِمِينَ*
اَللَّهُمَّ انْصُرِ الْإِسْلاَمَ وَ الْمُسْلِمِينَ* اَللَّهُمَّ اَيِّدْ كَلِمَةَ الْحَقِّ وَالدِّينِ*
Ayakta eller dua eder vaziyette hafifçe kıbleye dönerek (sessiz okur).
اَللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَعَلَى آلِ مُحَمَّدٍ كَمَا صَلَّيْتَ عَلَى اِبْرَاهِيمَ وَعَلَى آلِ اِبْرَاهِيمَ اِنَّكَ حَمِيدٌ مَجِيدٌ*
وَ بَارِكْ عَلَى مُحَمَّدٍ وَعَلَى آلِ مُحَمَّدٍ كَمَا بَارَكْتَ عَلَى اِبْرَاهِيمَ وَعَلَى آلِ اِبْرَاهِيمَ اِنَّكَ حَمِيدٌ مَجِيدٌ*
اَللَّهُمَّ وَارْضَ عَنِ اْلاَرْبَعَةِ الْخُلَفَاءِ* سَيِّدِنَا اَبِى بَكْرٍ وَعُمَرَ وَعُثْمَانَ وَعَلِىٍّ ذَوِى الصِّدْقِ وَالْوَفَاءِ وَبَقِيَّةِ الْعَشَرَةِ
الْمُبَشَّرَةِ وَآلِ بَيْتِ الْمُصْطَفَى وَعَنِ اْلاَنْصَارِ وَالْمُهَاجِرِينَ وَالتَّابِعِينَ اِلَى يَوْمِ الْجَزَاءِ*
اَللَّهُمَّ اغْفِرْ لِلْمُؤْمِنِينَ وَالْمُؤْمِنَاتِ وَالْمُسْلِمِينَ وَالْمُسْلِمَاتِ اْلاَحْيَاءِ مِنْهُمْ وَاْلاَمْوَاتِ
بِرَحْمَتِكَ يَا اَرْحَمَ الرَّاحِمِينَ*
اَللَّهُمَّ انْصُرِ الْإِسْلاَمَ وَ الْمُسْلِمِينَ* اَللَّهُمَّ اَيِّدْ كَلِمَةَ الْحَقِّ وَالدِّينِ*
Ayakta eller dua eder vaziyette hafifçe kıbleye dönerek (sessiz okur).
“ALLAHÜMME SALLİ ALA MUHAMMEDİN VE ALA ALİ MUHAMMEDİN KEMA SALLEYTE ALA İBRAHİYME VE ALA ALİ İBRAHİYME İNNEKE HAMİYDÜN MECİYD VE BARİK ALA MUHAMMEDİN VE ALA ALİ MUHAMMEDİN KEMA BAREKTE ALA İBRAHİYME VEALA ALİ İBRAHİYME İNNEKE HAMİYDÜN MECİYD. ALLAHÜMME VERDA ANİL ERBEATİL HULEFAİ, SEYYİDİNA EBİ BEKRİN VE ÖMERA VE OSMANE VE ALİYYİ ZEVİSSIDKİ VELVEFAİ VEBAKİYYETİ AŞERETİL MÜBEŞŞEREH, VE ALİ BEYTİL MUSTAFA VE ANİL ENSARİ VEL MUHACİRİYNE VETTABİİYNE İLA YEVMİL CEZA. ALLAHÜMMAĞFİR LİLMÜ’MİNİYNE VELMÜ’MİNATİ VELMÜSLİMİYNE VELMÜSLİMATİ, ELAHYAİ MİNHÜM VEL EMVATİ BİRAHMETİKE YA ERHAMERRAHİMİYN. ALLAHÜMMANSURİL İSLAMA VELMÜSLİMİYN. ALLAHÜMME EYYİD KELİMETEL HAKKİ VEDDİYN”:
“Allah’ım! Muhammed'e ve Muhammed'in ev halkına rahmet eyle; şerefini yücelt, İbrahim'e ve İbrahim'in ailesine rahmet ettiğin gibi. Şüphesiz övülmeye lâyık yalnız sensin, şan ve şeref sahibi de sensin.
Allah’ım! Muhammed'e ve Muhammed'in ailesine hayır ve bereket ver, İbrahim'e ve İbrahim'in ailesine verdiğin gibi. Şüphesiz övülmeye lâyık yalnız sensin, şan ve şeref sahibi de sensin.”
“Allah’ım Sadakat ve vefa sahibi olan, 4 halife, efendimiz Ebu Bekir, Ömer, Osman, Ali ve diğer Cennetle müjdelenen 10 kişiden, Hz. Muhammet Mustafa’nın Ehli beytinden, Muhacirler ’den, Ensar’dan ve bunlara tabi olanlardan kıyamet gününe kadar razı ol. Allah’ım Mü’min erkek ve kadınları, Müslüman erkek ve kadınları, onların hayatta olanlarını ve ölmüşlerini rahmetinle bağışla. Ey Merhametlilerin en merhametlisi. Selam Peygamberlerin üzerine olsun. Hamd Âlemlerin Rabbi olan Allah’a mahsustur.”
“Allah'ım İslam’a ve Müslümanlara yardım et. Vatanımızı ve milletimizi her türlü tehlikeden koru. Bize dünya ve ahirette iyilik ve güzellikler ihsan eyle. Bizi, Ana-Babamızı ve bütün Mü’minleri bağışla. Şüphesiz Sen işiten ve dualarımızı kabul edensin.”
Bir ayet ve hadis okuduktan sonra hutbenin metni okunmaya başlanır. Bundan sonrası Cuma hutbesi gibidir, Sadece hutbe bittikten sonra, Eûzu- Besmele çekilir ve:
وَقُلِالْحَمْدُللهِالَّذِىلَمْيَتَّخِذْوَلَدًاوَ لَمْيَكُنْلَهُشَرِيكٌفِىالْمُلْكِوَلَمْيَكُنْلَهُوَلِىٌّمِنَالذُّلِّوَكَبِّرْهُتَكْبِيرً
“Ve gulilhamdülillahilleziy lemyettahizveledevvelem yeküllehüşeriykün fil mülki velemyeküllehüveliyyümminezzülli ve kebbirhütekbiyra“
İmam bu ayeti okuduktan sonra minberdeki görevi biter, cemaate tekbir getirmeleri için işaret verir, cemaat 3 defa tekbir söyledikten sonra, imam mihrapta cemaate döner, müezzin ayetel kürsiyi okur ve amin der imam dua yapar.
Ardından yaşlı birkaç kişiyi mihrapta yanına alır sağdan cemaat gelir mihrapta Tekbir ve Salatu Selamlarla bayramlaşılır, sonunda Dua edilir ve biter.
“Ve gulilhamdülillahilleziy lemyettahizveledevvelem yeküllehüşeriykün fil mülki velemyeküllehüveliyyümminezzülli ve kebbirhütekbiyra“
İmam bu ayeti okuduktan sonra minberdeki görevi biter, cemaate tekbir getirmeleri için işaret verir, cemaat 3 defa tekbir söyledikten sonra, imam mihrapta cemaate döner, müezzin ayetel kürsiyi okur ve amin der imam dua yapar.
Ardından yaşlı birkaç kişiyi mihrapta yanına alır sağdan cemaat gelir mihrapta Tekbir ve Salatu Selamlarla bayramlaşılır, sonunda Dua edilir ve biter.
