Feyruz bin Deylemî (r.a.), İran hükümdarının Habeşlileri Yemen’den sürüp çıkarmak için gönderdiği İranlıların çocuklarındandır. Hicret’in 10. yılında Müslüman oldu. Resûlullah’ı görmek, onun sohbetinde bulunmak için bir heyetle birlikte Medine’ye geldi. Peygamberimize, “Yâ Resûlallah, bizim nereden geldiğimizi biliyorsunuz. Bizler Müslüman olduk. Velimiz, yardımcımız kimlerdir?” diye sordular. Peygamberimiz, “Allah ve Resûlü!” buyurunca, Feyruz ve arkadaşları, “Allah ve Resûlü bize yeter, biz bunlara razıyız!” dediler.
Feyruz (r.a.) ve arkadaşları Müslüman olmadan önce içkiyi çok içiyorlardı. Bunun haram olduğunu öğrenir öğrenmez bu alışkanlıktan bir anda vazgeçtiler. Fakat kendilerini meşgul eden bir mesele vardı: Acaba kendisinden içki yapılan üzüm de haram kılınmış mıydı? Ellerinde bulunan üzümü ne yapacaklardı? Bunu Peygamberimize sordular. Resûlullah, “Onu kuru üzüm yapınız.” buyurdu. “Kura üzümü ne yapacağız, yâ Resûlallah?” diye sormaları üzerine de Peygamberimiz, hoşaf yapıp içmelerini emretti.
Feyruz’un (r.a.) bir diğer problemi de, iki kız kardeşi birlikte nikâhı altında bu-lundurmasıydı. Oysa İslamiyet bunu haram kılmıştı. Peygamberimize, ne yapması gerektiğini sordu. Resûlullah (a.s.m.), “Onlardan arzu ettiğini yanında tut, diğerini ise boşa!” buyurdu. Hz. Feyruz, emri derhâl yerine getirdi. [1]
Feyruz ve arkadaşları bir müddet Medine’de kaldıktan sonra Yemen’e döndüler. Burada İslamiyet’e büyük bir hizmette bulundu. Peygamberimiz vefat hastalığına yakalandığı sırada Yemen’de ortaya çıkan yalancı peygamber Esvedü’l-Ansî’yi öldürdü. Esved, sihirbaz biriydi. Şerli şeytanlardan bazılarını emri altına almıştı. Halka bazı acayip şeyler göstererek onları aldatırdı. Peygamberimiz bu yalancı adamın öldürülmesi için çeşitli yerlere emirler göndermişti. Onun Hz. Feyruz ve arkadaşları tarafından öldürüldüğü gün, Peygamberimiz bir mucize olarak bunu sahabilere müjdeledi, “Dün gece Esved el-Kezzâbü’l-Ansî, kardeşlerinizden birinin eliyle öldürüldü!” buyurdu. Sahabiler, “Yâ Resûlallah, onu kim öldürdü?” diye sordular. Resûlullah (a.s.m.), “Onu, salih ve mübarek bir ev halkından mübarek birisi, Feyruz ed-Deylemî öldürdü.” buyurdu. Sahabiler, Allah ve Resûlünün düşmanı bu yalancı adamın öldürülmesini büyük bir sevinçle karşıladılar. Hz. Feyruz’a duada bulundular.
Feyruz (r.a.), Hz. Osman zamanında Yemen’de vefat etti.
Allah ondan razı olsun!
[1]Tabakât, 5: 533-534; Müsned, 4: 232.
){kind=link}