- Meclise gelindiğinde ve meclisten ayrılacağı zaman da selâm vermek.(58)
- Faydasız toplantılardan, konuşmalardan uzak durmak.(59)
- Mecliste dikkat edilecek sünnetler; Allah’ı anmak için bir araya gelmek.(60)
- İlim ehlini mecliste başköşeye oturtmak.
- Sözü ilk önce büyüğe vermek.(61)
- Salihlerin meclisinde bulunmak.(62)
- Bir şey dağıtılınca sağdan başlamak.(63)
- Bir şey dağıtanın en son kendisi alması.
- Yanına gelene yer vermek.(64)
- Oturduğu yerden kalkan kişi döndüğünde o yere oturma hususunda daha çok hak sahibidir.(65)
- Sizden biriniz; bir kimseyi oturduğu yerden kaldırıp sonra onun yerine kendisi oturmasın. Fakat açılarak halkayı genişletiniz. îbni Ömer (r.a.) şöyle der; Bir kimse kendisi için oturduğu yerden kalktığında onun yerine hiç kimse oturmazdı.(66)
- Cabir ibni Semüre (r.a.): Biz Nebiyy-i Ekrem (sallallahualeyhivesellem)’in huzuruna vardığımız zaman, her birimiz nerede yer bulursa oraya otururdu.(67)
- Resullullah (sallallahualeyhivesellem): “Kendileri müsaade etmedikçe, iki kişinin arasına oturmak bir kimseye helal olmaz buyurdu.(68)
- Kim bir mecliste oturur ve o meclisten kalkmadan önce: “Sübhâneke Allahümme ve bihamdike eşhedü en lâilahe illâ ente esteğfiruke ve etûbu ileyke” (Allah’ım! Sana hamd eder ve seni tüm noksan sıfatlardan tenzih ederim. Senden başka ilâh olmadığım şehadet ederim. Senden bağışlanma diler ve sana tevbe ederim) derse, o mecliste yapmış olduğu hataları bağışlanır.(69)
- Peygamber efendimiz (sallallahualeyhivesellem) bir mecliste yüz defa şöyle dediği rivâyet olunmuştur: Rabbim, beni bağışla ve günahımı affet. Muhakkak sen tevbeleri kabul eden ve çok merhamet edensin.(70)
- Herhangi bir topluluk oturdukları bir meclisten Allah’ı zikretmeden kalkarlarsa, merkep leşi yanından kalkmış gibi olurlar. O mecliste onlar için pişmanlık olur.(71)
- Resullullah (sallallahualeyhivesellem): Kendisi için ayağı kalkılmasını sevmediği için sahabeler onu gördüklerinde ayağa kalkmazlardı; ama onun huzurunda o kadar sessiz ve sakin otururlardı ki, sanki başlarındaki kuşu ürkütmemek için böyle davrandıkları zannedilir. Sahabeler ise birbirlerine saygı için kalkmışlardır. Buna da Allah Resûlü ses çıkarmamıştır. Alimlere, salih kişiler ve şeyhlere hürmeten kalkmakta bir sakınca yoktur. Yeter ki Allah rızası için olsun, dünyalık ve riya için olmasın.
- Resûlullah (sallallahualeyhivesellem) önünde ayağı kalkılmasını sevmezdi. Ama kendisi sevdikleri için kalkardı. Hz. Fatıma (r.anha) yanlarına geldiklerinde ayağa kalkar ve alnından öperdi.(72)
- Süt annesi ve süt kardeşleri içinde aynı muameleyi yapardı.
- Peygamber efendimiz, arkadaşlarından birini üç gün görmediği zaman onu sorardı. Eğer kayıp ise ona dua ederdi.
- Kur’an okuyup müzakere etmek üzere toplanmak.(73)
- Meclis ve halkanın ortasına oturmamak.(74)
- İnsanların gelip geçtiği yerlere ve kapı önlerine oturmamak.
- Mecliste konuşulanlar emânettir.(75)
- Mecliste suizanna sebep olacak, kalp kıracak davranışlardan da uzak durmak.
58 Ebû Dâvâd; Tirmizî
60 Müslim, Zikir 39
61 Buharî (10/443); Müslim (1669)
62 Şemâil’i Kübrâ, (4/225)
63 İbn Mâce
64 Muhtâru’l Ehâdîs.s. 269 (1068) Taberâni’den
65 Müslim (2179)
66 Müslim, Selâm: 31
67 Ebû Dâvûd, edeb 14; Tirmizi, İsti’zan 29
68 Ebû Dâvûd, edeb 21; Tirmizî, Edeb 11
69 Tirmizî Daavât 39; Ahmed,(6/77)
70 Tirmizî
71 Ebû Dâvûd, Edeb 25
72 Ebû Dâvûd, Edeb:155
73 Müslim, zikir 38
74 Ebû Dâvûd, Edep 14
75 Ebû Dâvûd
